شرایط بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه در صندوق تأمین اجتماعی چیست؟
شرایط بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه در صندوق تأمین اجتماعی چیست؟
بازنشستگی به این مفهوم است که فردی پس از اشتغال در سالهای متمادی به سن و شرایطی می‌رسد که از کار کنارهگیری میکند و با پشتوانه بیمه‌ای که در دوران اشتغال پرداخت کرده است مستمری یا حقوق دریافت میکند. بیمه‌های مختلفی برای بازنشستگی وجود دارد.
شرایط بازنشستگی در هر کشور بسته به قوانین و مقررات مربوطه متفاوت است. در بسیاری از کشورها، سن بازنشستگی معمولاً بین ۶۰ تا ۶۵ سال است و کارمندان بعد از رسیدن به این سن می‌توانند با ارائه مدارک لازم، درخواست بازنشستگی خود را ارائه دهند. همچنین، مدت زمان پرداخت حق بیمه و سابقه کاری نیز از جمله شرایط مهم برای دریافت مستمری بازنشستگی به شمار می‌رود. به‌طور معمول، افرادی که از قبل برای بازنشستگی برنامه‌ریزی کرده‌اند و سپرده‌گذاری کرده‌اند، از مزایای بیشتری برخوردار خواهند بود.
علاوه بر سن و سابقه کاری، شرایط دیگری نیز می‌تواند بر فرایند بازنشستگی تأثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، برخی مشاغل با شرایط سخت یا خطرناک ممکن است امکان بازنشستگی زودتر را برای کارمندان فراهم کنند. همچنین، افراد ممکن است تحت شرایط خاصی مانند بیماری‌های خاص یا ناتوانی نیز بتوانند قبل از رسیدن به سن قانونی بازنشسته شوند. به این ترتیب، درک شرایط و قوانین مربوط به بازنشستگی می‌تواند به افراد کمک کند تا در مرحله‌ی برنامه‌ریزی مالی و زندگی پس از کار تصمیمات بهتری اتخاذ نمایند.
در کشور ما بیمه‌های مختلفی برای بازنشستگی وجود دارد. به‌عنوان مثال، سازمان تامین اجتماعی، سازمان خدمات کشوری، صندوق بیمه‌های لشکری، نفت و سایر صندوق ها از این قبیل بیمه‌ها هستند.
کارگرانی که مشمول قانون کار هستند، معمولا مشمول تحت پوشش صندوق تامین‌اجتماعی می‌باشند. بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی شرایط مختلفی دارد و یکی از شرایط آن بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۶۰ سال سن است. در ادامه حالت‌های مختلف از بابت حقوق بازنشستگی، سن و شرایط بازنشستگی برای این نوع بازنشستگی بررسی می‌شود.
در ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی سن بازنشستگی برای مردان ۶۰ سال تمام و برای زنان ۵۵ سال تمام تعیین شده است در زمان تصویب اولیه این قانون سابقه واریز بیمه در این سنین ۱۰ سال تعیین شده بود در مصوبات بعدی اصلاحیه ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی سابقه بیمه مورد نیاز برای بازنشستگی در سن ۶۰ سال برای مردان و ۵۵ سال برای زنان به ۲۰ سال افزایش پیدا کرد در ادامه همین ماده و در تبصره یک آن عنوان شده که چنانچه مردان در سن ۵۰ سالگی و زنان در سن ۴۵ سالگی دارای ۳۰ سال سابقه بیمه باشند می‌توانند بازنشسته شوند.
پس باتوجه به این توضیحات شرایط عمومی بازنشستگی برای مردان و زنان به صورت زیر است:
۱. بازنشستگی مردان در سن ۵۰ سالگی با ۳۰ سال سابقه بیمه
۲. بازنشستگی زنان در سن ۴۵ سالگی با ۳۰ سال سابقه بیمه
۳. بازنشستگی مردان در ۶۰ سالگی با ۲۰ سال سابقه بیمه
۴. بازنشستگی زنان در سن ۵۵ سالگی با ۲۰ سال سابقه بیمه
نکته بسیار مهم: با توجه به تصویب ماده ۲۹ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه، سوابق بیمه‌ای مذکور در این مقاله، حسب سابقه افراد، تا ۵ سال افزایش پیدا کرده است.
در ادامه به تشریح شرایط بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه در صندوق تأمین اجتماعی پرداخته می‌شود.
بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۶۰ سال سن
همانطور که در قسمت های قبل هم گفته شد این بازنشستگی برای مردان تعریف شده است. بنابراین تمام بیمه شده های مرد اعم از بیمه اختیاری و اجباری می‌توانند وقتی سن آنها به ۶۰ سال تمام رسید و ۲۰ سال سابقه واریز بیمه داشتند درخواست بازنشستگی نمایند.
دراین حالت چنانچه میانگین دستمزد دو سال آخر ضربدر سنوات این بیمه شدگان از حداقل حقوق و مزایای تعیین شده کمتر باشد، مستمری بازنشستگی با حداقل حقوق و مزایای تعیین شده پرداخت شده و این کسری جبران می‌شود. بنابراین اگر بیمه شده با حداقل حقوق و مزایای قانون‌کار مشغول به کار باشد و با همین مبلغ بیمه واریز نماید، بازنشستگی وی با ۲۰ سال تا ۳۰ سال ازلحاظ مستمری تفاوتی نخواهد داشت.
بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۵۵ سال سن
بازنشستگی در تامین اجتماعی برای زنان و مردان تنها در سن متفاوت است. تمام شرایط برای بازنشستگی برای مردان برای زنان نیز صادق است ولی از لحاظ سنی بازنشستگی زنان نسبت به مردان ۵ سال کمتراست. بنابراین زنان می‌توانند در سن ۵۵ سالگی اگر ۲۰ سال سابقه واربز بیمه داشته باشند درخواست بازنشستگی بکنند.
مستمری بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۵ سال سن از حاصل ضرب میانگین دستمزد دو سال اخر در سنوات پرداخت بیمه به دست میاید. اگر مبلغ به دست آمده در این حالت از حداقل حقوق و مزایای همان سال کمتر باشد، تامین اجتماعی مستمری پرداختی را به حداقل حقوق و مزایای همان سال افزایش خواهد داد. بنابراین مثل حالت قبلی اگر واریز بیمه با حداقل های قانون‌کار انجام شود بازنشستگی برای زنان بالای ۵۵ سال با سابقه ۲۰ سال الی ۳۰ سال تفاوتی نخواهد داشت.
بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن
یکی از شرایط استثنایی برای بازنشستگی زنان در تبصره ۴ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی تعریف شده است. در این تبصره چنین عنوان شده که زنان کارگر با داشتن ۲۰ سال سابقه کار و ۴۲ سال سن به شرط پرداخت حق بیمه با ۲۰ روز حقوق می‌توانند بازنشسته شوند. در این تبصره چند نکته حائذ اهمیت است، اول اینکه تنها زنانی می‌توانند از این شرایط استفاده کنند که در زمان درخواست بازنشستگی مشمول قانون‌کار بوده و به عنوان کارگر شناخته شود.
چنانچه زنی سوابقی غیر حالت کارگری داشته باشد به عنوان مثال ۱۸ سال سابقه واریز بیمه اختیاری دارد در دو سال آخر با پرداخت بیمه کارگری می‌تواند از این تبصره استفاده کند. نکته دوم هم این است که مستمری بازنشستگی در این حالت با ۲۰ روز محاسبه و پرداخت خواهد شد و مشمول جبران مستمری بازنشستگی به حداقل حقوق و مزایای ماهانه همان سال نمی‌شود.
بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و بدون شرط سن
حالت استثنایی برای بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی بازنشستگی در شغل های سخت و زیانآور است. چنانچه فردی در مشاغل سخت و زیانآور مشغول کار باشد و سابقه واریز بیمه وی در این شغل ۲۰ سال متوالی باشد، می‌تواند بدون شرط سن بازنشسته شود. در بند ب از تبصره دو ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیانآور یک و نیم سال محاسبه خواهد شد. بنابراین افرادی که در مشاغل سخت و زیانآور ۲۰ سال سابقه متوالی داشته باشند این سوابق یک و نیم برابر شده و ۳۰ سال منظور می‌شود.
بنابراین کارگر می‌تواند با حقوق ۳۰ روزه و کامل بازنشسته شود. اگر سابقه‌کار و بیمه پردازی در کارهای سخت و زیانآور متوالی نباشد و متناوب باشد کارگر می‌تواند ۲۳.۵ سال سابقه کار و واریز بیمه و بدون شرط سنی درخواست بازنشستگی کند. در این حالت سنوات بیمه ۳۵ سال خواهد بود که بازهم از شرط سنی تبعیت نخواهد کرد.
نکته بسیار مهم: با توجه به تصویب ماده ۲۹ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه، سوابق بیمه‌ای مذکور در این مقاله، حسب سابقه افراد، تا ۵ سال افزایش پیدا کرده است.
قانون کار و بیمه بیکاری |
قوانین و مقررات رفاه و تامین اجتماعی |
